Drzwi rzeźbione Dogon Mali duże piękne w trówymiarze XX w 80x56x8cm

Rzeźbione Drzwi Dogon – Mali, Afryka Zachodnia

Pochodzenie: lata 1960–1970.

Te wyjątkowe, ręcznie rzeźbione drzwi pochodzą z regionu Dogon w Mali, znanego z bogatej kultury, duchowej głębi i unikalnych tradycji artystycznych. Stanowią one doskonały przykład rzemiosła, w którym funkcjonalność i symbolika łączą się w harmonijną całość.

Opis i symbolika

Drzwi składają się z dwóch solidnych paneli połączonych w sposób tradycyjny, ukazujących wspaniałe rzeźbienia o głębokiej symbolice. Ornamentyka przedstawia przodków rodziny, co jest charakterystycznym motywem w sztuce Dogon.

• Układ postaci:

  Postacie są wyrzeźbione w czterech poziomych rzędach:

  Dwa górne rzędy: Przedstawiają postacie męskie, symbolizujące siłę, ochronę i duchową opiekę.

  Dwa dolne rzędy: Ukazują kobiety, które w kulturze Dogon są utożsamiane z płodnością, opieką nad rodziną oraz więzią z ziemią.

• Korona drzwi:

  Po bokach znajduje się konstrukcja przypominająca drabinę – ważny element kultury Dogon, odnoszący się do połączenia między światem ziemskim a duchowym. Na drabinie osadzone są dwie pełnoplastyczne rzeźby: siedząca kobieta i mężczyzna. Ich obecność symbolizuje równowagę, harmonię płci oraz opiekę przodków nad rodziną.

• Detale dodatkowe:

  Drzwi ozdobiono 29 postaciami oraz sześcioma krokodylami – zwierzętami, które w tradycji Dogon pełnią rolę strażników, chroniących przed złymi duchami i niebezpieczeństwami.

Technika wykonania i funkcjonalność

Drzwi wykonano w całości ręcznie, co podkreśla kunszt artysty. Rzeźby są wykonane w drewnie twardym, odporne na upływ czasu. Zachowano oryginalny zamek-zasuwkę, który w kulturze Dogon miał również symboliczne znaczenie, chroniąc nie tylko dobytek, ale także sferę duchową mieszkańców domu.

Stan i walory estetyczne

Drzwi zachowały się w bardzo dobrym stanie. Starannie wykonane rzeźbienia, głęboko wyżłobione linie oraz wyraźne detale nadają im wyjątkowego charakteru. Drewno jest solidne, a ślady użytkowania są minimalne, co świadczy o staranności w ich przechowywaniu.

Wymiary:

• Wysokość: 80 cm
• Szerokość: 56 cm
• Grubość: 8 cm

Znaczenie kulturowe

Drzwi Dogon nie były zwykłym elementem architektonicznym. Stanowiły symboliczne wejście, które oddzielało świat codzienny od przestrzeni duchowej. Rzeźbienia na drzwiach miały za zadanie chronić domowników przed złymi duchami oraz zapewniać im pomyślność. Dla społeczności Dogon drzwi były wyrazem tożsamości rodziny oraz jej zakorzenienia w tradycji przodków.

Te drzwi to wyjątkowy przykład afrykańskiej sztuki użytkowej, który doskonale odzwierciedla duchową i artystyczną głębię kultury Dogon. Idealne zarówno jako element kolekcjonerski, jak i ozdoba wnętrza dla miłośników sztuki afrykańskiej.

Więcej o plemieniu Dogon poniżej:

Sztuka plemienia Dogon z Mali jest niezwykle bogata i głęboko zakorzeniona w tradycji i wierzeniach tego ludu. Dogonowie, zamieszkujący tereny wokół klifów Bandiagara w środkowym Mali, są znani na całym świecie z wyjątkowej rzeźby, maskarady i architektury, które odzwierciedlają ich złożony system religijny oraz kosmologię.

Rzeźby Dogonów, wykonane głównie z drewna, przedstawiają często postaci ludzkie i boskie, które mają symboliczne znaczenie. Najbardziej znane są rzeźby przodków oraz postacie Nommo – mitycznych istot związanych z kosmogonią Dogonów. Charakterystyczne dla tych rzeźb są wydłużone sylwetki, stylizowane rysy twarzy oraz uproszczone formy, które podkreślają duchowy wymiar przedstawianych postaci.

Sztuka Dogonów jest ściśle powiązana z ich kosmologią, w której centralną rolę odgrywają mity o stworzeniu świata, a także relacja między światem materialnym i duchowym. Każdy element sztuki, od kształtu masek po formę rzeźb, ma swoje znaczenie symboliczne, które odnosi się do kosmologii, społeczności oraz relacji z przodkami.

Sztuka plemienia Dogon jest nie tylko estetyczna, ale także pełni funkcje społeczno-religijne. Przez wieki przekazywana z pokolenia na pokolenie, jest nośnikiem tożsamości kulturowej oraz wiedzy przodków, która odgrywa kluczową rolę w codziennym życiu i obrzędach Dogonów.

Dogonowie stworzyli wyjątkową kulturę artystyczną, która do dziś fascynuje badaczy, artystów i kolekcjonerów na całym świecie. Sztuka ta, mimo że często funkcjonuje w kontekście rytuałów i religii, jest również niezależnym wyrazem estetyki, głęboko zakorzenionej w filozofii i kosmologii tego plemienia.